Asitler Ve Bazlar

Kazanımlar:
  • Asit ve bazların genel özeliklerini kavrayarak günlük yaşamdan örnekler verir.
  • Maddelerin PH değerlerini kullanarak asitlik ve bazlık durumları hakkında çıkarımlarda bulunur.
KONU: Asitler ve Bazlar

Asitler

Suda çözündüğünde H+ iyonu oluşturan maddelere asit denir.

Asitlerin genel özellikleri:


🍎Tatları ekşidir.

🍎Sulu çözeltileri elektrik akımını iletir. 

🍎Mavi turnusol kâğıdını kırmızıya çevirir.

🍎Tahrip edici özelliği vardır.(Mermeri aşındırır.)

🍎Bazlarla tepkimeye girdiğinde tuz ve suyu oluşturur.

🍎PH değeri 7 ' den küçüktür.                                       



                📌 ASİT ÖRNEKLERİ







                       


     SİRKE                                                                       TURŞU                                                                                



                          



     
   ELMA                                                     SÜT                                                                                                                    



                          




         ÇAY                                                   ÇİLEK
                                                                
Asitler günlük hayatta ve sanayide kullanılmaktadır. Bazı asitler ve kullanım alanları aşağıda belirtilmiştir.  

Asit 


Sistematik
 Adı

                   Piyasa   Adı



Kullanım Alanı        


HClHidroklorik asit         Tuz  ruhuTemizlik ürünlerinde kullanılır.
HNO3Nitrik asitKezzap   Dinamit yapımında ve gübre üretiminde kullanılır.
H2SO4  Sülfürik asitZaç yağıGübre ve boya sanayinde, patlayıcı yapımında kullanılır.
H3PO4Fosforik asitFosfat asidiGübre üretimi, ilaç ve gıda sanayinde kullanılır.








👉Günlük  yaşamda sıkça kullandığımız asit örnekleri:



🍓  Sirkede→→Asetik asit

🍓 Limonda→→Sitrik asit

🍓 Elmada→→malik asit

🍓  Çilekte→→Folik asit

🍓  Üzümde→→Tartarik asit

🍓 Süt,Yoğurt→→Laktik asit

🍓 Turşu,Ketçap,Meyve Suyu→→Benzoik asit(Koruyucu madde)

🍓  Gazoz→→Karbonik asit

🍓  Kolalı İçecekler→→Fosforik asit

🍓 Karınca→→Formik asit





PH Değeri


🌼Bir çözeltinin asit ya da baz olma derecesi PH derecesi ile ölçülür.

🌼PH değeri 0 ile 14 arasında değişebiliyor.

🌼0 ile 7 arası asit 7 ile 14 arası baz tam 7 ise nötrdür.

🌼PH değeri sola gittikçe asitliği artar.

🌼Sağa doğru gittikçe bazlığı artar.



Bazı maddelerin  pH değerleri

🍋  Limon→→2.3
🍇 Sirke→→2.9
🍅  Domates suyu→→4.2
🍉  Çay→→5.5
🍌 İdrar→→6.0
🍎   Süt→→6.5
🍐 Saf su→→7
🍒 Kan→→7.4
🍋   Deniz suyu→→8.0
🍊  El sabunu→→10.5
🍇   Çamaşır suyu→→12.5
🍋   Amonyak→→11.5
🍐  Gözyaşı→→7.4






NÖTRALLEŞME TEPKİMELERİ

🍀Asitlerin ve bazların bir araya gelerek etkileşmesine nötralleşme aralarında meydana gelen kimyasal tepkimeye nötralleşme tepkimesi denir.Adından da anlaşılacağı üzere bu tepkime sonunda nötr olan tuz ve su meydana gelir.  Nötralleşme tepkimeleri  genel olarak şu şekilde yazılır:











AYIRAÇ(Belirteç,İndikatör)

👉Ayıraç bir maddeyi başka maddeden ayırt etmemizi sağlar.

👉Gıdalarda maddenin asit ya da baz olduğunu tadarak anlayabiliriz.

👉Peki  ya çamaşır suyu?İşte tam burada devreye ayıraçlar girer.

👉Çamaşır suyunun tadına bakamayız bu yüzden asit mi yoksa baz mı olduğunu anlamak için ayıraçlar kullanılır.

     

Bazı Ayıraçlar

🌸   Mor Lahana Suyu:Asitlerde kırmızı , bazlarda mavi tonlarını verir.

🍁 Turnusol Kağıdı:Asitlerde kırmızı bazlarda mavi renk alır.

🍀  Fenolftalein Çözeltisi:Asitlerde renksiz,bazlarda pembe renk alır.

🌺Metil Oranj Çözeltisi:Asitlerde kırmızı ,bazlarda sarı renk alır.







               

    FENOLFTALEİN                                        TURNUSOL KAĞIDI                                                                                               

MOR LAHANA SUYU                                    METİL ORANJ

                                                            
                    





BAZLAR

Suda çözündüğünde OH–  iyonu veren maddelere baz  denir.


Bazların Özellikleri:

📌 Tatları acıdır.
📌 Sulu çözeltileri elektrik akımını iletir.
📌 Kırmızı turnusol kağıdını maviye çevirir.
📌 Ele kayganlık hissi verir.(sabun gibi)
📌 Asitlerle tepkimeye girdiğinde tuz ve su oluşturur.
📌 PH değeri 7'den büyüktür.

         ❗ Temizlik malzemelerin geneli bazdır.









                                 


ÇAMAŞIR SUYU                                BULAŞIK DETERJANI


                                       

   SABUN                                                                  ŞAMPUAN                                                                                                                   
                                     
                                       



DEODORANT                                                      DİŞ MACUNU

 



❕Bazlar  günlük hayatta ve sanayide kullanılmaktadır. Bazı bazlar ve kullanım alanları aşağıda belirtilmiştir .

BazSistematik  AdıPiyasa AdıKullanım Alanı
NaOHSodyum hidroksitSud kostikSabun, kağıt, boya, deterjan, yapay ipek yapımında kullanılır.
KOHPotasyum hidroksitPotas kostikSabun, pil, gübre yapımında kullanılır.
Ca(OH)2Kalsiyum hidroksitSönmüş kireçKireç ve çimento yapımında kullanılır.
NH3AmonyakAmonyak Gübre üretimi, temizlik maddeleri, çamaşır suyu yapımında kullanılır.


📌 MOR LAHANANIN GÜCÜNÜ GÖRELİM HAYDİ VİDEOYA  👀👀




   📂  Asit ve Bazların Tahribatları ile ilgili sunum


                         ÖZET


PH değeri 7'den küçük ise asit PH değeri 7'den büyük ise baz  tam 7 ise nötrdür.
Ayıraç bir maddeyi diğer maddeden ayırt etmemizi sağlar.










   Aşağıdaki boşluk doldurmaları doldurunuz.
  

1)Asit ve bazların tepkimeye girmesi sonucunda ......................  ve su oluşur.
     2)PH değeri 7'den büyük maddeler....................... madde olarak isimlendirilir.
     3)Ele kayganlık  hissi  veren maddelere..................... madde denir.
     4)Asitler mavi  turnusol kağıdının rengini..................  çevirir.
     5)Bir çözeltinin ph değeri 1'e yaklaştıkça ..................... artar.
     6)Suda çözündüğünde ....................... iyonu oluşturan  madde bazik özellik gösterir.
     7)Bazlar kırmızı turnusol kağıdının rengini ................ dönüştürür.
     8)PH değeri 7 olan maddelere .................. maddeler denir.
     9)Asidik maddeler suda .................. iyonunu verir.

    Aşağıdaki sorulara  yalnış ise (Y)  doğru ise (D)  yazınız.
  1)Asitlerin tatları acıdır.(  )
  2)Bazların  tatları acıdır.(  ) 
  3)Bazlar ele kayganlık hissi verir.(  )
  4)Asitler sulu çözeltilerinde elektriği iletir.(  )
  5)Bazların PH değeri 7'den küçüktür.(  )
  6)Asitlerin  tahrip edici özelliği vardır.(  )
  7)Çilek,limon,çay,süt,sirke bazlara örnektir.(  )
  8)Asitler sulu çözeltilerine H+ iyonu verir.(  )

   Aşağıdaki testleri çözünüz.
   1)Aşağıda verilen özelliklerden hangisi sadece asitler için söylenebilir?

A) Sulu çözeltileri elektrik akımını iletir.
    B) Tatları acıdır.
    C) PH 'ları  7'den küçüktür.
    D) Ele kayganlık hissi verirler.

   2)Aşağıda verilen meyve ve içerdiği asit adı hangisinde yanlıştır?
   A)Elma →→Malik asit
   B)Limon →→Sitrik asit
   C)Çilek →→Folik asit
   D)Portakal →→Tartarik asit
   
   Asit ve Bazların 3'er tane özelliklerini yazınız.

   CEVAPLAR
   Boşluk doldurmaların cevapları
1)Tuz
2)Baz
3Baz
4)Kırmızı
5)Asitliği
6)OH
7)Mavi
8)Nötr
9)H+

Yanlış doğruların cevapları
1)Y
2)D
3)D
4)D
5)Y
6)D
7)Y
8)D
TEST 1'İN Cevabı:C

TEST  2'NİN Cevabı:D

Asitlerin 3 tane özelliği:Tatları ekşidir.Mavi turnusol kağıdının rengini  kırmızıya çevirir.ph değeri 7'den küçüktür.
   Bazların 3 tane özelliği:Tatları acıdır.Ele kayganlık hissi verir.Kırmızı turnusol kağıdının rengini maviye çevirir.


KAYNAKÇA

Asit ve Bazların tahribatları nelerdir? www.nkfu.com
Asit ve Bazlar nedir? 8 .sınıf  www.fenbilim.net

    
     


Yorumlar